WYBÓR ROŚLIN

Przy zakupie nasion i cebulek należy zwracać uwagę na datę ważności – zakup materiału z aktualną datą przydatności do siewu lub sadzenia powinien zagwarantować odpowiednią witalność roślin. Przy zakupie roślin już rosnących trzeba zwrócić szczególną uwagę na ich pokrój, ilość rozgałęzień, ilość pąków kwiatowych, właściwą dla danej rośliny barwę, brak uszkodzeń i przebarwień mogących sugerować zainfekowanie przez choroby lub szkodniki. Warto korzystać ze sprawdzonych źródeł zaopatrzenia.

PRZYGOTOWANIE PODŁOŻA

Jednym z najważniejszych elementów przygotowania podłoża jest uzyskanie odczynu pH właściwego dla danej rośliny bądź grupy roślin. Zróżnicowanie wymagań względem pH bywa bardzo duże [od kwaśnego (pH poniżej 5,5) do lekko zasadowego (pH ok. 7)], dlatego też konieczne okazuje się indywidualne podejście do każdego z uprawianych przez nas gatunków. Zmiana odczynu w trakcie wegetacji roślin jest trudna do uzyskania, a ponadto stanowi dla nich dodatkowy, niepotrzebny stres.

Podłoże powinno zapewniać roślinom odpowiedni dostęp do wilgoci i powietrza (oddychanie korzeniowe), dlatego też nie może być ani zbyt zwięzłe, ani zbyt luźne. Ważnym czynnikiem utrzymującym glebę (przy uprawie w gruncie) w odpowiedniej strukturze jest dostarczanie odpowiedniej ilości materii organicznej w postaci np. obornika, kompostów lub gotowych preparatów. W przypadku uprawy roślin w pojemnikach warto korzystać z gotowych, odpowiednio skomponowanych podłoży.

SIEW I SADZENIE

Większa część oferowanych przez sprzedawców nasion jest gotowa do siewu bez specjalnych zabiegów. Często bywa tak, że nasiona są zaprawione preparatami chemicznymi chroniącymi przed chorobami i szkodnikami, co zapewnia roślinom odpowiednie warunki wzrostu i rozwoju w początkowych okresie. Należy pamiętać, że nasiona gatunków wrażliwych na przymrozki wysiewamy do gruntu stosunkowo późno, np. około połowy maja, aby ich wschody przypadały po okresie ostatnich wiosennych przymrozków („zimni ogrodnicy”). Nasiona gatunków odpornych na przymrozki możemy wysiewać znacznie wcześniej, bo już na przełomie marca i kwietnia. Rośliny cebulowe wysadzane do gruntu zabezpieczamy przed przymrozkami, okrywając je z chwilą nadejścia chłodów odpowiednią ściółką (słoma, liście, torf itp.).

W przypadku roślin już rosnących, dostępnych w sklepach w pojemnikach, doniczkach itp. sprawa przedstawia się stosunkowo prosto. Termin sadzenia tego typu roślin nie ma większego znaczenia, pod warunkiem jednak że przypada w trakcie okresu wegetacyjnego, po ustaniu wiosennych chłodów. Zakupione rośliny wyjmujemy z pojemników, oglądamy bryłę korzeniową i jeżeli występują nadgnicia, chorobowe uszkodzenia korzeni, to usuwamy je, używając noża ogrodniczego bądź sekatora. Następnie wysadzamy rośliny bezpośrednio do gruntu lub większego pojemnika w zależności od naszych planów zagospodarowania ogrodu lub np. balkonu. Ważnym elementem jest gęstość siewu lub sadzenia, która powinna uwzględniać rozmiary w pełni rozwiniętych roślin. 

NAWOŻENIE MINERALNE

Prawidłowy rozwój roślin kwitnących jest uwarunkowany przede wszystkim prawidłowym zaopatrzeniem we wszystkie niezbędne makro- i mikroskładniki. Właściwie poprowadzone nawożenie pozwoli roślinie na pozostanie w dobrej kondycji zdrowotnej, co w przypadku roślin ozdobnych jest niezwykle ważne. Do nawożenia roślin ozdobnych szczególnie zalecane jest stosowanie kompleksowych nawozów bezchlorkowych, takich jak Fructus Ogrodnik, Fructus Róża i Fructus Nawóz do kwiatów.

PIELĘGNACJA

Niezbędnym warunkiem prawidłowego funkcjonowania roślin jest ich odpowiednie zaopatrzenie w wodę. Podczas podlewania trzeba zatem uwzględnić:

• wymagania gatunkowe rośliny oraz jej fazę rozwojową – roślina w pełni ukształtowana chociażby ze względu na swe rozmiary (większa powierzchnia transpiracyjna) potrzebuje więcej wody niż siewka;
• rodzaj podłoża – rośliny rosnące na podłożach luźnych o małej pojemności wodnej podlewamy częściej niż rośliny rosnące na podłożach zwięzłych;
• ilość opadów deszczu – w przypadku uprawy roślin na odsłoniętym terenie. Większość gatunków roślin wymaga podłoża średnio wilgotnego, które zapewnia jednocześnie dostęp powietrza glebowego do korzeni roślin.

Często występującymi na roślinach szkodnikami są: mszyce, przędziorki, wciornastki, mączliki, larwy i gąsienice motyli. W przypadku chorób głównymi patogenami są grzyby wywołujące różne choroby.

Najczęściej występujące choroby to:

• szara pleśń – powszechnie występująca choroba grzybowa, objawiająca się szarym nalotem na porażonych organach roślin;
• fuzarioza – jej często występującym objawem jest żółknięcie, a następnie zamieranie wierzchołków, a w dalszej kolejności całych liści. W przypadku roślin cebulowych choroba w dużej mierze przenosi się wraz z cebulami, dlatego niezwykle ważnym zabiegiem jest ich zaprawianie przed posadzeniem odpowiednim fungicydem,
• mączniak prawdziwy – objawem charakterystycznym dla tej choroby jest powstanie w początkowej fazie mączystego nalotu na nadziemnych częściach rośliny;
• czarna plamistość róż – jej objawem jest pojawienie się nekrotycznych, czarnych plam. Choroba powoduje przyśpieszone opadanie liści, tym samym osłabia roślinę i powoduje, że nie jest ona w pełni przygotowana do warunków zimowych.

Skutecznym sposobem zabezpieczenia uprawionych przez nas roślin przed chorobami i szkodnikami jest stosowanie odpowiednich pestycydów. Należy przy tym bezwzględne przestrzegać instrukcji stosowania preparatów, szczególnie zaś okresów karencji i prewencji.

Ważnym czynnikiem wpływającym na zdrowotność roślin jest stosowanie tzw. cięcia sanitarnego – polega ono na usuwaniu fragmentów rośliny w momencie, gdy zostały zaatakowane przez choroby lub szkodniki w stopniu uniemożliwiającym ich wyleczenie. Po przekwitnięciu roślin warto jest też usunąć pędy kwiatowe, tak by rośliny nie tworzyły niepotrzebnie owoców i nasion. Na koniec wyróżniamy także tzw. cięcie korekcyjne, które pozwala na uformowanie korony krzewu lub drzewa według naszego życzenia.